| Arabic |
| has gloss | ara: فرضية غايا عبارة عن فرضية بيئية تفترض أن الأجزاء الحية وغير الحية من الأرض تبدو كنظام متفاعل معقد يمكن أن يفكر فيه على أنه متعضية واحدة. تم تسمية هذه النظرية تيمنا بآلهة الأرض اليونانية غايا، تقوم الفرضية على التسليم بأن جميع الأشياء الحية لها تأثير تنظيمي على بيئة الأرض يدعم تشكل الحياة كظاهرة كلية. |
| lexicalization | ara: فرضية غايا |
| Catalan |
| has gloss | cat: La Hipòtesi Gaia és una hipòtesi que explica el planeta Terra com a superorganisme que és capaç d'autoregular-se gràcies als processos biogeoquímics. La hipòtesi va ser introduïda per James Lovelock. |
| lexicalization | cat: Hipòtesi Gaia |
| Czech |
| has gloss | ces: Teorie Gaii nebo též Hypotéza Gaia (nebo také Gaea) je označení pro třídu vědeckých modelů, týkajících se geosféry, biosféry i atmosféry, které předpokládají, že živé organismy automaticky pomocí seberegulujících mechanismů regulují životní podmínky na planetě Zemi tak, aby pro ně byly přijatelné. S touto teorií poprvé přišel v 60. letech 20. století vědec, klimatolog a chemik Sir James Lovelock, a pojmenoval ji (na podnět Williama Goldinga) podle řecké bohyně Gaia. |
| lexicalization | ces: Teorie Gaia |
| Danish |
| has gloss | dan: James Lovelock's Gaia-hypotese er, at Jordens levende organismer regulerer biosfæredelen, så den bliver ved med at være beboelig for organismerne selv. |
| lexicalization | dan: Gaia-hypotese |
| German |
| has gloss | deu: Die Gaia-Hypothese wurde von der Mikrobiologin Lynn Margulis und dem Chemiker, Biophysiker und Mediziner James Lovelock Mitte der 1960er-Jahre entwickelt. Sie besagt, dass die Erde und ihre gesamte Biosphäre wie ein Lebewesen betrachtet werden kann; in dem Sinn, dass die Biosphäre – die Gesamtheit aller Organismen – Bedingungen schafft und erhält, die nicht nur Leben, sondern auch eine Evolution komplexerer Organismen ermöglichen. Die Erdoberfläche bildet demnach ein dynamisches System, das die gesamte Biosphäre durch Rückkopplungsmechanismen stabilisiert. Diese Hypothese setzt eine bestimmte Definition von Leben voraus, wonach sich Lebewesen insbesondere durch die Fähigkeit zur Selbstorganisation beziehungsweise Autopoiesis auszeichnen. Die Bezeichnung leitet sich von Gaia, der Erdgöttin und Großen Mutter der griechischen Mythologie, ab. Aus der Gaia-Hypothese ist die Physiologie der Erde (Geophysiologie) entstanden. |
| lexicalization | deu: Gaia-Hypothese |
| lexicalization | deu: Gaiahypothese |
| Modern Greek (1453-) |
| has gloss | ell: Η θεωρία της Γαίας είναι μια κατηγορία επιστημονικών μοντέλων της γεωβιόσφαιρας σύμφωνα με τα οποία η ζωή υποθάλπει και διατηρεί τις κατάλληλες συνθήκες για τον εαυτό της βοηθώντας στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος στην Γη κατάλληλου για την διατήρηση και τη συνέχεια της. Η πρώτη παρόμοια θεωρία δημιουργήθηκε από τον Άγγλο ανεξάρτητο επιστήμονα της ατμόσφαιρας και χημικό, Σερ Τζέιμς Λάβλοκ (Sir James Lovelock), ο οποίος ανέπτυξε τις θεωρίες του τη δεκαετία του 1960 πριν τις εκδώσει επισήμως, αρχικά στο περιοδικό New Scientist της 13ης Φεβρουαρίου 1975 και αργότερα το 1979 στο βιβλίο "Quest for Gaia" (Η αναζήτηση της Γαίας). Υπέθεσε ότι η ζωντανή ουσία του πλανήτη λειτουργεί σαν ένας μοναδικός οργανισμός και έδωσε στο αυτοδιαχειριζόμενο αυτό ζωντανό σύστημα το όνομα της Ελληνίδας θεάς Γαίας, μετά από πρόταση του συγγραφέα Ουίλλιαμ Γκόλντινγκ (William Golding). |
| lexicalization | ell: θεωρία της Γαίας |
| Esperanto |
| has gloss | epo: En scienco, la Teorio Gaja estas klaso de sciencaj modeloj de la biosfero en kiuj vivo nutras kaj konservas taŭgan staton por si mem per influo al la tera medio. La unuan tian teorion kreis la angla atmosfera sciencisto James Lovelock en 1969. Li hipotezis ke la vivanta materio de la planedo funkcias kiel unuopa organismo kaj nomis tiun memregan sistemon pri la Greka diino Gaja. |
| lexicalization | epo: teorio Gaja |
| Estonian |
| has gloss | est: Gaia hüpotees on poolteaduslik vaade, mis väidab, et planeet Maa tervikuna funktsioneerib kui elav organism. Selle vaate esitas niisuguse nime all 1960ndatel keemik James Lovelock. |
| lexicalization | est: Gaia hüpotees |
| Basque |
| has gloss | eus: Gaia hipotesia hipotesi ekologiko bat da, non biosfera eta Lurraren osagai fisikoek (atmosfera, hidrosfera eta litosfera) bateratuak agertzen diren, sistema elkarreragile konplexua eratuz. Horrela, Lurra egoera klimatiko eta biogeokimikoa homeostasian mantenduz. |
| lexicalization | eus: Gaia hipotesia |
| Persian |
| lexicalization | fas: فرضیه گایا |
| Finnish |
| has gloss | fin: Gaia-hypoteesi eli Gaia-teoria on englantilaisen biologin James E. Lovelockin kehittämä ekologinen hypoteesi, jonka mukaan biosfääri on itsesäätelevä järjestelmä, joka pystyy kokonaisuutena säilyttämään Maa-planeetan elämiseen soveltuvana asuinpaikkana. Nimi Gaia viittaa kreikkalaisen mytologian maanjumaluuteen, Zeus-jumalan äitiin. |
| lexicalization | fin: Gaia-hypoteesi |
| lexicalization | fin: Gaia |
| French |
| has gloss | fra: Le terme générique théories Gaïa fait référence à un ensemble dhypothèses et de théories selon lesquelles : * les êtres vivants ont une influence sur la totalité de la planète sur laquelle ils se trouvent ; * lécosphère a développé une autorégulation (point non contesté même hors hypothèse Gaïa); lexistence de chaque être vivant est alors supposée régulée au profit de lensemble de l'écosphère (hypothèse proprement Gaïa) ; * le système autorégulé constitué par la totalité des êtres vivants (biomasse) et des constituants non vivants composant la masse totale de la Terre, et sans doute aussi le rayonnement solaire extérieur, possède des mécanismes internes pouvant le faire considérer comme un être vivant, conformément au paradigme cybernétique. Celui-ci est nommé par convention Gaïa par allusion à la déesse mère grecque. |
| lexicalization | fra: Theories Gaia |
| lexicalization | fra: Théories Gaia |
| lexicalization | fra: théories Gaïa |
| Galician |
| has gloss | glg: A hipótese de Gaia foi emitida polo químico James Lovelock en 1969 (aínda que publicada en 1979) sendo apoiada e extendida pola bióloga Lynn Margulis. Esta hipotese postula que a Terra se comportaría, no seu conxunto, talmente coma un ser vivo. |
| lexicalization | glg: Hipótese Gaia |
| Serbo-Croatian |
| has gloss | hbs: Геја хипотеза је еколошка хипотеза према којој планета Земља има одлике живог система или организма. Названа је Геја по називу за Земљу из грчке митологије. Ову теорији је први објавио у 60.-тим годинама 20. века климатолог и хемичар Сир Џејмс Лавлок и именовао ју је по грчкој богињи Геји. |
| lexicalization | hbs: Геја хипотеза |
| Hebrew |
| has gloss | heb: תאוריית גאיה היא השערה המניחה כי כדור הארץ הוא על-אורגניזם המסוגל לשמור על הסביבה במצב המיטבי שלה, ומסוגל לערוך בה תיקונים כדי להביאה למצב זה. על-אורגניזם זה הוא גאיה - "אמא אדמה" (כשם אלת האדמה במיתולוגיה היוונית). לפי תאוריה זו, פגיעה באיבר אחד של המערכת האקולוגית, מסכנת את המכלול האורגניזמי כולו, ולכן פגיעה בזן נכחד כלשהו או במחצב כלשהו של כדור הארץ, פוגע בכל מרקם החיים האקולוגי מערער ומסכן את עצם קיומו של כדור הארץ בכללותו. |
| lexicalization | heb: השערת גאיה |
| Hungarian |
| has gloss | hun: A Gaia-elmélet lényege, hogy a Föld bolygó összes élő és élettelen része egy szorosan összefüggő rendszert alkot, amely rendszer homeosztatikus működésű, azaz képes fenntartani létezésének feltételeit. |
| lexicalization | hun: Gaia-elmélet |
| Icelandic |
| has gloss | isl: Gajukenningin (eða gaiakenningin) er sú kenning sem heldur því fram að lífverur jarðar stjórni efnasamsetningu lofthjúpsins, steinhvolfsins og vatnshvolfsins. Nafnið á kenningunni vísar til grísku gyðjunnar Gaju (Gaiu). Kenningin kom fyrst fram í skrifum James Lovelock árið 1979 sem fékk þessa hugmynd er hann starfaði við athuganir á reikistjörnum hjá NASA. Upphaflega var þetta óvísindaleg tilgáta en í seinni tíð hefur hún verið tekin alvarleg og reynt hefur verið að sannreyna hana með tilraunum. |
| lexicalization | isl: Gajukenningin |
| Italian |
| has gloss | ita: L'ipotesi Gaia è una teoria formulata per la prima volta dallo scienziato inglese James Lovelock nel 1979 in "Gaia. A New Look at Life on Earth". |
| lexicalization | ita: ipotesi Gaia |
| Japanese |
| has gloss | jpn: ガイア理論（ガイアりろん）とは、地球と生物が相互に関係し合い環境を作り上げていることを、ある種の「巨大な生命体」と見なす仮説である。ガイア仮説ともいう。 |
| lexicalization | jpn: ガイア理論 |
| Korean |
| has gloss | kor: 가이아 이론은 영국의 과학자 제임스 러브록이 1978년 <지구상의 생명을 보는 새로운 관점>이라는 책을 통해 주장한 가설을 말한다. |
| lexicalization | kor: 가이아 이론 |
| Latin |
| lexicalization | lat: Theoria Gaia |
| Dutch |
| has gloss | nld: De Gaia-hypothese is een reeks wetenschappelijke modellen voor de biosfeer die beschrijven dat het leven zijn eigen ideale levensomstandigheden creëert door de aardse omgeving te beïnvloeden. De eerste theorie werd door de wetenschapper James Lovelock geformuleerd in 1969; Hij beschreef alle levende materie op aarde als één organisme en noemde dit naar de Griekse godin van de aarde, Gaea. Eén van zijn hypotheses was de Madeliefjeswereld (Daisyworld). |
| lexicalization | nld: Gaia-hypothese |
| lexicalization | nld: Gaiahypothese |
| Polish |
| has gloss | pol: Hipoteza Gai została wysunięta w 1987r. przez Jamesa Lovelocka, brytyjskiego pracownika NASA; Zasugerował on, że wszystkie istoty żyjące na Ziemi działają wspólnie, aby zachować na naszej planecie optymalne warunki do życia. Ziemia ma zdolność reagowania na zmiany panujących warunków, dostosowuje się do nich tak, by nadal mogło się rozwijać życie. Lovelock nazwał ten system Gaja, od imienia greckiej bogini uosabiającej Matkę Ziemię. Charakterystyka hipotezy Hipoteza przypisuje własności żywego organizmu planecie Ziemi jako całości. Gaja może być zdefiniowana jako złożona jedność zawierająca biosferę, atmosferę, oceany i gleby Ziemi; całość stanowiącą sprzężenie zwrotne systemów cybernetycznych poszukujących optymalnego fizycznego i chemicznego środowiska naturalnego dla życia na tej planecie. |
| lexicalization | pol: Hipoteza Gai |
| Portuguese |
| has gloss | por: A hipótese Gaia, também denominada como hipótese biogeoquímica, é hipótese controversa em ecologia profunda que propõe que a biosfera e os componenetes físicos da Terra (atmosfera, criosfera, hidrosfera e litosfera) são intimamente integrados de modo a formar um complexo sistema interagente que mantêm as condições climáticas e biogeoquímicas preferivelmente em homeostase. Originalmente proposta pelo investigador britânico James E. Lovelock como hipótese de resposta da Terra, ela foi renomeada conforme sugestão de seu colega, William Golding, como Hipótese de Gaia, em referência a Deusa grega suprema da Terra – Gaia. A hipótese é frequentemente descrita como a Terra como um único organismo vivo. Lovelock e outros pesquisadores que apoiam a ideia atualmente consideram-a como uma teoria científica, não apenas uma hipótese, uma vez que ela passou pelos testes de previsão. |
| lexicalization | por: Hipótese de gaia |
| Russian |
| has gloss | rus: Гипотеза Геи (, также гипотеза Гайи или Гайя-гипотеза от ) — разновидность геотеизма, теория о Земле как суперорганизме, который в результате саморегуляции способен поддерживать основные параметры среды на постоянном уровне. Так при различных уровнях энергии, поступающей от Солнца, температура поверхности планеты может оставаться приблизительно на одном уровне. Предложена в 1979-х годах британским экологом Джеймсом Лавлоком . |
| lexicalization | rus: гипотеза Геи |
| Castilian |
| has gloss | spa: La hipótesis de Gaia es un conjunto de modelos científicos de la biosfera en el cual se postula que la vida fomenta y mantiene unas condiciones adecuadas para sí misma, afectando al entorno. Según la hipótesis de Gaia, la atmósfera y la parte superficial del planeta Tierra se comportan como un todo coherente donde la vida, su componente característico, se encarga de autorregular sus condiciones esenciales tales como la temperatura, composición química y salinidad en el caso de los océanos. Gaia se comportaría como un sistema auto-regulador (que tiende al equilibrio). La teoría fue ideada por el químico James Lovelock en 1969 (aunque publicada en 1979) siendo apoyada y extendida por la bióloga Lynn Margulis. Lovelock estaba trabajando en ella cuando se lo comentó al escritor William Golding, fue éste quien le sugirió que la denominase “Gaia”, diosa griega de la Tierra (Gaia, Gea o Gaya). |
| lexicalization | spa: Hipotesis de Gaia |
| lexicalization | spa: hipótesis de Gaia |
| Serbian |
| has gloss | srp: Геја хипотеза је еколошка хипотеза према којој планета Земља има одлике живог система или организма. Названа је Геја по називу за Земљу из грчке митологије. Ову теорији је први објавио у 60.-тим годинама 20. века климатолог и хемичар Сир Џејмс Лавлок и именовао ју је по грчкој богињи Геји. |
| lexicalization | srp: Геја хипотеза |
| Swedish |
| has gloss | swe: En gaiateori är en teori där livet självt antas påverka jordens biosfär för att skapa och upprätthålla goda livsförhållanden. Den första gaiateorin skapades av den engelska atmosfärforskaren James Lovelock 1969. I sin hypotes sa Lovelock att all levande materia på jorden kunde ses som en övergripande enhet. Han döpte detta självreglerande system till Gaia efter en gudinnan med samma namn i den grekiska mytologin. |
| lexicalization | swe: gaiateori |
| Chinese |
| has gloss | zho: 蓋亞假說（）是由詹姆斯·洛夫洛克在1972年提出的一个假说。簡單地說，蓋亞假說是指在生命與環境的相互作用之下，能使得地球適合生命持續的生存與發展。 |
| lexicalization | zho: 蓋亞假說 |
